زندگینامه لیث بن بختری مرادی

به نام آفریننده عشق

ابوبصیر لیث بن بختری مرادی، از رجال امامی کوفه در نیمۀ نخست سده دوم قمری است. وی از اصحاب اجماع و از اصحاب خاص امام باقر (ع) و امام صادق (ع) است.

ویژگی ها 

او شخصیتی است که محمد بن مسلم، با همه عظمت خود، در راه مکه به‌ اتفاق جمعی از یاران به او اقتدا کرد و نماز را به امامت او به‌ جای آورد. کشی وی را در عدد اصحاب اجماع برشمرده است. او کتابی داشته است که جمعی از راویان آن را روایت می‌کنند. گرچه برخی چون ابن غضائری و نجاشی مذهب او را مستقیم ندانسته‌اند اما به دلیل وثاقت او اعتبار روایی او مورد طعن نیست. ابوبصر مرادی همچنین از برخی راویان حدیث اهل بیت (ع)، همچون عبدالکریم بن عتبه هاشمی روایت کرده است.  در سلسلۀ سند حدیثی از المحاسن برقی روایت لیث مرادی از ابوبصیر (شاید اسدی) دیده می‌شود و با توجه به آنچه ذکر شد و این‌ که نجاشی لیث مرادی را «ابوبصیر اصغر» خوانده است، دور نیست که وی قدری نسبت به ابوبصیر اسدی تأخر طبقه داشته باشد.

ابوبصیر مرادی، همان‌طور که شعیب عقرقوفی اظهار داشته است، وفات امام صادق (ع) را درک کرده است، ولی گزارش صریحی در مورد موضع‌گیری او در قبال فطحیه دیده نمی‌شود. روایت عقرقوفی حاکی از آن است که ابوبصیر مرادی، به امامت امام کاظم (ع) باور نداشته است و گفتار ابن غضائری، رجال‌شناس شیعی، اشارت دارد که مذهب وی مستقیم نبوده است. در مورد رابطۀ او با امام کاظم (ع)، اگرچه طوسی در الفهرست و رجال او را در زمرۀ اصحاب آن حضرت آورده است، ولی این نکته در کلام برقی، کشی و نجاشی تأیید نشده و در اسناد روایات نیز روایت او از امام کاظم (ع) به اثبات نرسیده است.

در روایتی دیگر از طریق علی بن اسباط، ابوبصیر مرادی یکی از چهار تن دانسته شده که در حیات و ممات، زینت و آبروی اهل بیت (ع) بوده و از مصادیق قوّامون به قسط، سابقون و مقرّبون شمرده می‌شدند. در روایت دیگر نیز از طریق علی بن اسباط و علی بن حدید فطحی، ابوبصیر مرادی جزء اوتاد زمین و اعلام دین محسوب شده است. همچنین ابوبصیر مرادی یکی از چهار تن «مخبتین» مژده‌ور به بهشت و نیز از احیاکنندگان حدیث اهل بیت و امانتداران حلال و حرام خداوند دانسته شده است.

عروج ملکوتی

از زمان و وفات وی اطلاعات زیادی در دسترس نیست. احتمالا در نیمه اول قرن دوم قمری از دنیا رفته باشد.