فضیلت و اعمال روز غدیر

به نام آفریننده عشق

عید غدیر خم در سال ۱۴۰۴، روز شنبه ۲۴ خرداد ماه است. این روز در تقویم قمری برابر با ۱۸ ذی‌الحجه سال ۱۴۴۶ می‌شود. یکی از اعیادی که در ایران بسیار مورد احترام همه است، روز عید غدیر خم است. به باور اکثریت افراد، این عید به عید سیدها هم معروف است.

آیت الله سید احمد نجفی می فرمود: زمانی که ولی عصر (عج) ظهور کنند، علم و فقهات و رساله و … درش بسته میشود، اصل فقه، حجت بن الحسن (عج) است، حوزه علمیه تعطیل می شود و تنها چیزی که بیش از قبل پررونق تر می شود عید غدیر است، در کار غدیر تعطیلی نیست حتی در ظهور حضرت بقیة الله (عج).

رسول الله فرمودند: یوم غدیر خم افضل اعیاد امتي و هو الذی امرتي الله تعالي، خدا به من دستور داد تا برادرم علی بن ابیطالب (ع) را وصی خود قرار دهم تا مردم توسط او هدایت شوند. در روز عید غدیر، صیغه برادری بخوانید تا چشم دشمنان اهل بیت کور شود. اطعام کنید در این روز که مردم نمک گیر ولایت شوند. از مستحبات این روز دعوت از مردم و اقوام است به صرف اطعام، اگر توان مالی ندارید حداقل زن و بچه را دعوت کنید به یک اطعام خوب و پسندیده.

فیاض طوسی می گوید: روز عید غدیر، محضر امام رضا (ع) رسیدم و دیدم گروهی مهمان ویژه خدمت حضرت هستند و امام ایشان را افطار نمود و به آنان لباس، کفش و انگشتر هدیه می دادند و خود حضرت جامه ای زیبا به تن داشتند و بعدا فضائل این روز را یادآور می شدند. غدیر یک روزی است که چشم دشمنان شیعه توان دیدن این روز را ندارد که همین امر باعث شده که با تبلیغات مسموم دید من و توی شیعه را نسبت به غدیر کمرنگ کنند.

اعمال روز غدیر

1. پوشیدن جامه‌های نیکو
2. زینت کردن
3. استعمال بوی خوش و معطر بودن
4. شادی کردن و شاد نمودن شیعیان
5. غسل عید غدیر
6. روزه عید غدیر
7. زیارت امام علی (ع)
8. اطعام مؤمنین
9. افطاری دادن
10. ذکر صلوات
11. خواندن دعای ندبه
12. تبریک و تهنیت گفتن

روزه گرفتن در عید غدیر

روزه در عید غدیر، کفّاره شصت سال گناه است و در حدیثی است: روزه این روز برابر روزه تمامی عمر دنیا و معادل با صد حج و صد عمره است! همچنین روزه در این روز، یکی از چهار روزی است که در طول سال فضیلت بسیاری دارد.

زیارت امام علی (ع)

زیارت حضرت امیرمومنان علیه‌السلام و شایسته است انسان هر کجا باشد، بکوشد که خود را به قبر مطّهر آن حضرت برساند و برای آن جناب در این روز، «سه زیارت» مخصوص روایت شده: که یکی از آن‌ها زیارت معروف به «امین‌الله» است که هم از نزدیک و هم از راه دور خوانده می‌شود و آن از زیارات جامعه مطلقه است که در تصویر زیر آمده است:

افطاری دادن

از اعمالی که به انجام آن در روز عید غدیر سفارش شده است؛ افطاری دادن به روزه داران است. حضرت علی (ع) فرموده‌اند: «کسی که در شامگاه عید غدیر، به یک مؤمن افطاری بدهد، گویا یک میلیون نفر از پیامبران، شهیدان و صدیقان را افطاری داده است. حال چگونه است پاداش کسی که گروهی از مردان و زنان را افطاری دهد. و من ضامنم بر خدا که از کفر و فقر آسوده گردد و اگر در همان روز یا همان شب تا عید غدیر سال دیگر بمیرد، بر خداوند است پاداش او.»

ذکر صلوات

حضرت رضا (ع) در وصف عید غدیر فرموده‌اند: «روز غدیر، روز صلوات فرستادن فراوان بر محمد و آل محمد است.»

خواندن دعای ندبه

طبق مدارک معتبر خواندن دعای ندبه در چهار عید مستحب است؛ جمعه، فطر، قربان و غدیر. توجه به فرازهای این دعا به خصوص قسمت غدیر و خلافت حضرت علی (ع)، ضروری است.

تهنیت گفتن

چون مؤمنی را ملاقات کند این تهنیت را بگوید: الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّکینَ بِوِلایَةِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ وَالْأَئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ (سپاس خدای را که ما را از چنگ‌زنندگان به ولایت امیرالمؤمنین و امامان دیگر درود بر آنان قرار داد.)

احادیثی در مورد عید غدیر در روایات:

رسول خدا (ص) (در روز غدیر) فرمود: اى مسلمانان! حاضران به غیبان برسانند: کسى را که به من ایمان آورده و مرا تصدیق کرده است ، به ولایت على سفارش مى کنم ، آگاه باشید ولایت على ، ولایت من است و ولایت من ، ولایت خداى من است. این عهد و پایمانى بود از طرف پروردگارم که فرمانم داد تا به شما برسانم. (بحارالانوار ج ۳۷ ص ۱۴۱)

زیاد بن محمد گوید: بر امام صادق (ع) وارد شدم و گفتم: آیا مسلمانان، عیدى غیر از عید قربان و عید فطر و جمعه دارند؟ امام فرمود: آرى، روزى که رسول خدا (ص) امیرمؤمنان (ع) را به خلافت و ولایت منصوب کرد. (مصباح المتهجد ص ۷۳۶)

رسول خدا (ص) فرمود: روز غدیر خم برترین عید هاى امت من است و آن روزى است که خداوند بزرگ دستور داد؛ آن روز برادرم على بن ابى طالب (ع) را به عنوان پرچمدار (و فرمانده) امتم منصوب کنم، تا بعد از من مردم توسط او هدیت شوند و آن روزى است که خداوند در آن روز دین را تکمیل و نعمت را بر امت من تمام کرد و اسلام را به عنوان دین براى آنان پسندید. (امالى صدوق ص ۱۲۵)

امام صادق (ع) فرمود: روز غدیر خم، عید بزرگ خداست. خدا پیامبرى مبعوث نکرده، مگر اینکه این روز را عید گرفته و عظمت آن را شناخته و نام این روز در آسمان، روز عهد و پیمان و در زمین، روز پیمان محکم و حضور همگانى است. (وسائل الشیعه ج ۵ ص ۲۲۴)

امام رضا (ع) فرمود: پدرم به نقل از پدرش (امام صادق (ع)) نقل کرد که فرمود: روز غدیر در آسمان مشهورتر از زمین است. (مصباح المتهجد ص ۷۳۷)

امام صادق (ع) فرمود: به خدا قسم اگر مردم فضیلت واقعى «روز غدیر» را مى شناختند، فرشتگان روزى ده بار با آنان مصافحه مى کردند و بخشش هاى خدا به کسى که آن روز را شناخته، قابل شمارش نیست‌. (مصباح المتهجد ص ۷۳۸)

امام صادق (ع) فرمود: روز غدیر خم در میان روز هاى عید فطر و قربان و جمعه همانند ماه در میان ستارگان است. (اقبال الاعمال ص ۴۶۶)

امام صادق (ع) فرمود: عید غدیر، روز عبادت و نماز و سپاس و ستایش خداست و روز سرور و شادى است به خاطر ولایت ما خاندان که خدا بر شما منت گذارد و من دوست دارم که شما آن روز را روزه بگیرید. (وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۲۸)

از امام صادق (ع) فرمود: بخشیدن یک درهم به برادران با ایمان و معرفت در روز عید غدیر برابر هزار درهم است، بنابرین در این روز به برادرانت انفاق کن و هر مرد و زن مؤمن را شاد گردان. (مصباح المتهجد ص ۷۳۷)

امام رضا (ع) فرمود: کسى که در روز (غدیر) مؤمنى را دیدار کند، خداوند هفتاد نور بر قبر او وارد مى کند و قبرش را توسعه مى دهد و هر روز هفتاد هزار فرشته قبر او را زیارت مى کنند و او را به بهشت بشارت مى دهند. (اقبال الاعمال ص ۷۷۸)

امام صادق (ع) فرمود: روزه روز غدیر خم با روزه تمام عمر جهان برابر است. یعنى اگر انسانى همیشه زنده باشد و همه عمر را روزه بگیرد، ثواب او به اندازه ثواب روزه عید غدیر است. (وسائل الشیعه ج ۷ ص ۳۲۴)

امام باقر (ع) از پدر بزرگوارش امام صادق (ع) نقل کرد که فرمود: شیطان، دشمن خدا چهار بار ناله کرد: روزى که مورد لعن خدا واقع شد، روزى که به زمین هبوط کرد، روزى که پیامبر اکرم (ص) به پیامبری مبعوث شد و روز عید غدیر. (قرب الاسناد ص ۱۰)

امام صادق (ع) فرمود: اى حفص! شگفتا از آنچه على بن ابى طالب (ع) با آن مواجه شد! او با ده هزار شاهد و گواه (در روز غدیر) نتوانست حق خود را بگیرد، در حالى که شخص با دو شاهد حق خود را مى گیرد! (بحار الانوار ج ۳۷ ص ۱۴۰)

الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی جَعَلَنا مِنَ الْمُتَمَسِّکینَ بِوِلایَةِ أَمِیرِالْمُؤْمِنِینَ وَالْأَئِمَّةِ عَلَیْهِمُ السَّلامُ