فرشته چیست؟

به نام آفریننده عشق

فرشته یا ملک, موجوداتی ماورایی و فرا انسانی هستند که در ادیان و کتب الهی مختلف از آنها صحبت شده است.

فرشتگان مأمور اجرای اوامر خدا در دنیا و آخرت‌اند و باور به وجود آنها از اعتقادات مسلمانان است. عالمان مسلمان درباره ماهیت فرشتگان اختلاف‌نظر دارند؛ متکلمان آنها را موجودات جسمانی می‌دانند که به صورت‌های مختلف در می‌آیند، اما فلاسفه آنها را غیرجسمانی می‌دانند.

به باور عالمان شیعه فرشتگان معصوم‌اند، از این رو گناه و نافرمانی از دستورات خداوند نمی‌کنند. همچنین فرشتگان در انجام وظایف خود کوتاهی نمی‎‌کنند. وظایف آنها عبارت است از: عبادت، تسبیح خدا، نوشتن نامه اعمال، رساندن وحی به پیامبران، حفاظت از انسان‌ها، یاری رساندن به مؤمنان، رساندن روزی مادی و معنوی، گرفتن جان‌ها، هدایت قلب‌ها و اجرای عذاب الهی.

سرشت فرشتگان و امور مرتبط با آنان در ادیان و سنن مختلف، متفاوت است. در یهودیت، مسیحیت و اسلام آن‌ها معمولاً به عنوان پیام‌آوران از سوی خدا عمل می‌کنند. آنان همچنین گاهی نقش‌های جنگجو و نگهبان را به عهده دارند. نظریات در مورد مختار بودن یا مجبور بودن فرشتگان متفاوت است. همچنین فرشتگان با امشاسپندان در دین زرتشت (مزدیسنا) قابل مقایسه‌اند.

ملائکه در روایات

واژه ملک ۸۸ بار در قرآن به کار رفته است. امام علی (ع) در خطبه اشباح، به خلقت فرشتگان، اقسام، ویژگی‌ها و وظایف آنها پرداخته است. در بحارالانوار بیش از یکصد روایت درباره چیستی ملائکه، وظایف آنان، عصمت فرشتگان و اوصاف فرشتگان مقرب ذکر شده است.

از ملائکه در ادیان دیگر نیز سخن به میان آمده است؛ در دین زرتشت، فرشتگان مخلوق اهورامزدا هستند و هر امشاسپند (لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت) مظهر یکی از صفت‌های او است. در دین یهودی، فرشتگان به منزله بندگان خدا هستند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند و وحی را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر کتاب مقدس مسیحیان، فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسان هستند. درود فرستادن و پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است.

در مقالات آینده مطالبی در مورد اسامی و جایگاه فرشتگان و مراقبه با فرشتگان گفته خواهد شد.